Gabinet sztuki europejskiej – wystawa w ramach polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej
Do 30 marca 2025 roku w Zamku Królewskim w Warszawie można oglądać wystawę Gabinet sztuki europejskiej. Arcydzieła z Narodowego Muzeum Sztuki im. Bohdana i Warwary Chanenków. Wydarzenie będące częścią programu kulturalnego polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej podkreśla znaczenie solidarności i odwołuje się do wspólnoty kultury i wartości.
Obiekty pokazywane na wystawie pochodzą z Narodowego Muzeum Sztuki im. Bohdana i Warwary Chanenków w Kijowie, dysponującego najcenniejszym zbiorem sztuki europejskiej w Ukrainie, i nigdy wcześniej nie były pokazywane w Polsce. Jest to 37 dzieł sztuki włoskiej, holenderskiej, flamandzkiej, francuskiej czy hiszpańskiej, związanych z najwybitniejszymi nazwiskami malarstwa europejskiego, takimi jak: Peter Paul Rubens, Jacob Jordaens czy Juan de Zurbarán.
Dzieła z kijowskiego muzeum trafiły do Polski w celu ich zabezpieczenia w obliczu działań wojennych. W ramach współpracy polsko-ukraińskiej kolekcję poddano również badaniom naukowym i zabiegom konserwatorskim. Obecność dzieł stworzyła okazję do pokazania ich publiczności.
Prezentacja dzieł z Muzeum Chanenków w Kijowie na ekspozycji w Warszawie wpisuje się w przesłanie polskiej prezydencji w Radzie UE, odwołujące się m.in. do idei solidarności w kwestii ochrony dziedzictwa kulturowego i podkreślające wspólne europejskie wartości, historię i tożsamość.
Na ekspozycji znalazły się także obiekty o wyjątkowym znaczeniu dla polskiej kultury. Jednym z nich jest Portret Stanisława Augusta w stroju Henryka IV pędzla Louise-Elisabeth Vigée Le Brun – ostatni z portretów króla namalowanych za jego życia. Drugie cenne dzieło to Capriccio architektoniczne z ruinami świątyni, namalowane przez królewskiego malarza Bernarda Bellotta. Po raz pierwszy po dwustu latach można także zobaczyć na Zamku dwa obrazy z kolekcji ostatniego króla Polski, długo uznawane za zaginione. Są to Pejzaż z wodospadem z prawej strony autorstwa Jeana-Baptiste’a Pillementa, artysty pracującego dla Stanisława Augusta po modernizacji zamkowych wnętrz, a także przypisywany Louisowi de Boullogne obraz Bachus i Ariadna.
W ramach współpracy z Muzeum Chanenków obiekty z kijowskiej placówki objęte zostały opieką naukową i konserwatorską. Podjęto badania z zakresu proweniencji i ustalono nowe atrybucje. Wykonano także zabiegi konserwatorskie. Najbardziej zniszczonym obiektem była lektyka pochodząca z przełomu XVIII i XIX w., której przywrócono pierwotny wygląd i funkcjonalność, z zachowaniem wszystkich śladów świadczących o wieku i historii obiektu.
Z nową wystawą w Zamku Królewskim wiążą się niezmiernie ważne kwestie. Dzięki przygotowaniom do tej ekspozycji możliwa była konserwacja cennych obiektów pochodzących ze zbiorów ukraińskich oraz ich opracowanie naukowe. Jestem przekonana, że nasza wystawa wytyczy też nowe perspektywy badawcze i stanie się istotnym punktem odniesienia dla kolejnych projektów łączących naukowców i muzealników z Polski i Ukrainy – podkreśla prof. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, dyrektorka Zamku Królewskiego w Warszawie.
Wystawa dzieł z Muzeum Chanenków jest prezentowana w przestrzeni Biblioteki Królewskiej. Wybór miejsca ekspozycji ma znaczenie symboliczne i tworzy istotny kontekst dla tej wystawy. Biblioteka Królewska to jedyne oryginalne wnętrze Zamku Królewskiego w Warszawie, które przetrwało II wojnę światową i jako taka stanowi żywe świadectwo przetrwania dziedzictwa kulturowego w obliczu zniszczeń wojennych.
Wystawa Gabinet sztuki europejskiej w Zamku Królewskim w Warszawie stanowi ważny element programu kulturalnego polskiej prezydencji w Unii Europejskiej, podkreślając wsparcie między narodami i solidarność w ochronie europejskiego dziedzictwa kulturowego.
Organizatorzy: Zamek Królewski w Warszawie oraz Narodowe Muzeum Sztuki im. Bohdana i Warwary Chanenków w Kijowie
Kurator: Tomasz Jakubowski
Współpraca merytoryczna: Olena Zhivkova
Projekt wystawy: Wojciech Cichecki
Projekt graficzny: Magdalena Czechowska / ULUMIO creatives
Wystawa zorganizowana dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Więcej informacji: gabinetsztuki.zamek-krolewski.pl
Kontakt dla mediów: Paulina Szwed-Piestrzeniewicz, tel.: 22 35 55 346, 664 118 303,
Anna Buczyńska, tel.: 22 35 55 221, 735 982 330, media@zamek-krolewski.waw.pl
